1. พระสารีบุตร (พระอัครสาวกเบื้องขวา)
คุณสมบัติเด่น : เป็นเอตทัคคะในด้าน ปัญญา
ประวัติย่อ : เดิมชื่ออุปติสสะ เป็นเพื่อนกับโกลิตะ (ภายหลังคือพระโมคคัลลานะ)
ความสำคัญ :
- เป็นผู้วิเคราะห์และอธิบายธรรมะได้ชัดเจน
- พระพุทธเจ้าทรงยกย่องว่าเป็น “ธรรมเสนาบดี” (แม่ทัพธรรม)
เกียรติคุณ : ทำหน้าที่แทนพระพุทธเจ้าในการแสดงธรรมบ่อยครั้ง
2. พระโมคคัลลานะ (พระอัครสาวกเบื้องซ้าย)
คุณสมบัติเด่น : เป็นเอตทัคคะในด้าน ฤทธิ์อภิญญา
ประวัติย่อ : เดิมชื่อโกลิตะ เพื่อนสนิทพระสารีบุตร
ความสำคัญ :
- มีฤทธิ์มาก เช่น เหาะเหินเดินอากาศ ดำดินได้
- ช่วยพระพุทธเจ้าในการปราบมารหรือผู้คิดร้ายต่อพระศาสนา
เกียรติคุณ : ได้รับการยกย่องให้เป็นหนึ่งในผู้คุ้มครองพระศาสนา
3. พระอานนท์ (พุทธอุปัฏฐาก)
คุณสมบัติเด่น : เป็นเอตทัคคะในด้าน พหูสูต (จำพระธรรมได้มากที่สุด)
ประวัติย่อ : เป็นพระอนุชาของพระนางมหาปชาบดีโคตมี และเป็นพระญาติฝ่ายพระพุทธเจ้า
ความสำคัญ :
- รับหน้าที่เป็น พุทธอุปัฏฐาก (ผู้รับใช้ใกล้ชิดพระพุทธเจ้า) ตลอด 25 พรรษา
- เป็นผู้ทูลถามปัญหาแทนพุทธบริษัท ทำให้พระธรรมมากมายถูกบันทึกไว้
เกียรติคุณ : มีบทบาทสำคัญในการสังคายนาพระธรรมครั้งแรก